برنامه اقدام مخاطره آتش‌سوزى_ وزارت راه و شهرسازى

برنامه اقدام مخاطره آتش‌سوزى، مجموعه تكالیف و وظایف وزارت راه و شهرسازى است که برگرفته از مواد و بندهاى قانون مدیریت بحران و با توجه به حدود وظایف دستگاه‌ها و اقدامات اولویت‌دار است كه اجراى آن‌ها با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح ضرورت دارد. از آنجا كه برنامه ملی كاهش خطر حوادث و سوانح، رویكرد پیشگیرانه در برابر خسارات و تلفات مخاطرات طبیعی و انسان‌ساز را دنبال می‌کند، مجموعه تكالیف و وظایف دستگاه‌های مشمول قانون مدیریت بحران در این برنامه بر همین اساس تدوین گردیده است. ضرورت دارد این موارد كلی مورد توجه كلیه دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی و نهادهاى عمومی قرار گیرد.
تدوین اقدامات، توسط گروه‌های تخصصی تشکیل‌شده در كمیته كاهش خطر حوادث و سوانح صورت گرفته است. هر یك از گروه‌های تخصصی در ارتباط با یك مخاطره خاص به مطالعات قوانین، مقررات، طرح‌ها، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود در ارتباط با آن مخاطره پرداخته است و با در نظر گرفتن شرایط كنونی كشور، شرایط هر مخاطره و با توجه به حوزه وظایف و اختیارات دستگاه‌های مختلف موضوع ماده ٢ قانون مدیریت بحران كشور به تدوین اقدام‌های اولویت‌دار پرداخته است. در طول تدوین این اقدام‌ها، تیم‌هاى تخصصی جلسات مشتركی با نماینده‌های دستگاه‌های مختلف برگزار کرده‌اند تا در كنار حصول اطمینان از ضرورت پرداخت به هر اقدام، هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌ها در ارتباط با حوزه وظایف و مسئولیت آن‌ها نیز انجام گیرد.
در رخداد مخاطرات، تعدادى از دستگاه‌ها مسئولیت مستقیم اقدام و ارائه خدمات به‌صورت سرویس‌دهی مستقیم دارند و تعدادى دیگر تحت تأثیر مخاطره آسیب‌پذیر هستند. ضرورت دارد با هدف ارائه خدمات به بهره‌برداران و سایر دستگاه‌های نیازمند، تدابیر و اقدامات پیشگیرانه‌ای توسط دستگاه مسئول مورد توجه قرار گیرد. كلیه دستگاه‌های مشمول قانون موظف هستند در برابر كلیه مخاطرات متنوع تهدیدكننده دارایی‌های آن‌ها، اقدامات پیشگیرانه‌ای را با هدف كاهش خطر در حوزه مسئولیتی خود انجام دهند.
در فرایند مدیریت خطر و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح، تحلیل خطر (شناخت خطرها، شامل ارزیابی مخاطره‌ها و ابعاد آن‌ها، شناخت، تحلیل آسیب‌پذیری‌های محتمل و شناسایی در معرض قرارگیری‌ها) و اقدامات كاهش خطر دو مرحله بنیادین هستند. ضرورت ویژه دارد كه دستگاه‌های مشمول قانون در اتخاذ رویكردها و اجراى اقدامات پیشگیرانه دو مرحله مهم مذكور اهتمام نمایند.
در برنامه اقدام تعدادى از دستگاه‌ها مسئول و تعدادى به عنوان همكار یا پشتیبان تعریف‌شده‌اند. ضرورت دارد كه دستگاه مسئول در تدوین برنامه عملیاتی، در صورت نیاز به همكارى دستگاه دیگر توافق و تفاهم‌های اولیه را انجام داده باشد. در این راستا، سازمان مدیریت بحران كشور مسئولیت هماهنگی و هم‌افزایی فی‌مابین دستگاه‌ها را خواهد داشت. دستگاه مسئول می‌تواند با توجه به تشخیص بالاترین مقاوم مسئول آن دستگاه، کارگروه‌های تخصصی تشكیل داده و با مسئولیت خود نسبت به هماهنگی‌های لازم اقدام نماید. همچنین باید هزینه‌های همكارى و پشتیبانی در ردیف برنامه‌های عملیاتی سالانه دستگاه‌های همكار و پشتیبان لحاظ گردد كه پس از تأیید سازمان مدیریت بحران به سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌شود. در ادامه اقدامات اولویت‌دار با مسئولیت وزارت راه و شهرسازى در مخاطره آتش‌سوزى، ارائه شده است.

هدف 1: بهبود نظام حكمرانی و توسعه ظرفیت‌ها با تأكید بر مدیریت یكپارچه و هماهنگ

صنعتی و ساختمان

اقدام اولویت‌دار: تدوین دستورالعمل اختصاصی ارزیابی و بهسازى بیمارستان‌ها در کلان‌شهر‌ها در برابر آتش

خروجی مورد انتظار: تدوین دستورالعمل
دستگاه/ های همکار: سازمان برنامه و بودجه (نظام فنی و اجرایی کشور)، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان آتش‌نشانی، وزارت علوم، تحقیقات و فناورى، وزارت امور اقتصادى و دارایی (بیمه مرکزى جمهورى اسلامی ایران)، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: نظارت عالی بر ساخت‌وساز، نظارت بر اجراى دقیق تمهیدات نصب تجهیزات پیشگیرانه محافظت از حریق، کنترل ساخت‌وسازهاى بلندمرتبه و عمیق، به‌منظور امکان مقابله با حریق‌هاى ناشی از زلزله، امداد و نجات

خروجی مورد انتظار: جلوگیرى از ساخت‌وسازهاى بی‌ضابطه و کمک به ایمنی شهر‌ها و محلات، کاهش آلودگی، ارتقاى کیفیت زندگی شهروندان
دستگاه/ های همکار: وزارت کشور (سازمان شهردارى‌ها و دهیارى‌هاى کشور)، شهردارى (سازمان آتش‌نشانی)، سازمان نظام‌مهندسی ساختمان کشور، سازمان نقشه‌بردارى کشور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

هدف 2: تحقق تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در مدیریت بحران بر مبناى درك صحیح و همه‌جانبه از خطر

جنگل‌ها و مراتع

اقدام اولویت‌دار: پایش شرایط اقلیمی

خروجی مورد انتظار: گزارش تحلیلی
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت جهاد کشاورزى (سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزدارى کشور)، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

صنعتی و ساختمان

اقدام اولویت‌دار: تهیه بانک اطلاعاتی فناورى‌هاى تأییدشده محافظت در برابر آتش در ساختمان و صنعت موجود در داخل

خروجی مورد انتظار: بانک اطلاعاتی یا سامانه فناورى‌هاى محافظت در برابر آتش
دستگاه/ های همکار: ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح، سازمان ملی استاندارد ایران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تحلیل آمار و اطلاعات به‌منظور تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری ارتقاى سطح ایمنی در برابر آتش در ابعاد ملی و محلی و تعیین اولویت‌ها

خروجی مورد انتظار: گزارش‌هاى تحلیلی و تعیین مشکلات و ارتقاى موردنیاز در سطوح ایمنی
دستگاه/ های همکار: شهردارى‌ها (سازمان آتش‌نشانی)، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
دستگاه/ های پشتیبان: وزارت کشور، سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران

اقدام اولویت‌دار: مطالعات تحلیلی فناورى‌هاى نوین محافظت در برابر آتش

خروجی مورد انتظار: فناورى‌هاى موجود، ظرفیت‌ها، نیاز‌ها، تدوین راهبرد‌هاى حاکمیتی براى تولید و صادرات
دستگاه/ های همکار: سازمان ملی استاندارد ایران، آتش‌نشانی، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح، وزارت علوم، تحقیقات و فناورى
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران

اقدام اولویت‌دار: بررسی تطبیقی ضوابط ایمنی در برابر آتش در سامانه‌هاى حمل‌ونقل (اتوبوس‌هاى شهرى و بین‌شهری، قطار، مترو، هوایی و کشتیرانی) در ایران و جهان

خروجی مورد انتظار: تحلیل وضعیت موجود و نیاز‌ها
دستگاه/ های همکار: وزارت کشور، شهردارى‌ها
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تعلیم و آموزش بدو خدمت و ضمن خدمت براى کارکنان دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط در ارتباط با آتش‌سوزى ساختمانی و صنعتی

خروجی مورد انتظار: ارتقاى دانش کارکنان
دستگاه/ های همکار: وزارت کشور، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت نیرو، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، وزارت جهاد کشاورزى
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران

اقدام اولویت‌دار: تولید محتوا و برنامه‌هاى آموزشی در ارتباط با مخاطره آتش‌سوزى ساختمانی و صنعتی

خروجی مورد انتظار: ارتقاى دانش عمومی
دستگاه/ های همکار: وزارت علوم، تحقیقات و فناورى، وزارت جهاد کشاورزى، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌اى کشور)، وزارت نیرو
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: ارزیابی و بهسازى بیمارستان‌ها در کلان‌شهر‌ها در برابر آتش

خروجی مورد انتظار: ارتقاى ایمنی ساختمان‌های بیمارستان‌ها در برابر آتش
دستگاه/ های همکار: وزارت نیرو، سازمان آتش‌نشانی، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: ارزیابی و بهسازى ساختمان‌های اصلی وزارتخانه‌ها و ساختمان‌های مهم حاکمیتی در برابر آتش

خروجی مورد انتظار: ارتقاى ایمنی ساختمان‌های مهم حاکمیتی در برابر آتش
دستگاه/ های همکار: سازمان آتش‌نشانی، بخش خصوصی، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: توسعه فضا‌هاى سبز و باز داخل شهرى براى جلوگیرى از گسترش حریق بین بلوک‌هاى ساختمانی

خروجی مورد انتظار: جلوگیرى از حریق‌هاى بزرگ با ایجاد موانع طبیعی بین بلوک‌هاى شهرى، کاهش آلودگی، ارتقاى کیفیت زندگی شهروندان
دستگاه/ های همکار: سازمان نقشه‌بردارى کشور، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

هدف 3: پاسخ مؤثر به حوادث و سوانح و بازسازى با مشارکت مردم در تمامی ابعاد کالبدى، اقتصادى، اجتماعی، نهادى و محیط زیستی

جنگل‌ها و مراتع

اقدام اولویت‌دار: برنامه‌ریزی براى ارتقاى توان شناسایی به‌موقع حریق

خروجی مورد انتظار: مساعدت در برنامه‌ها، مراقبت و پایش، کشف به‌موقع حریق، کشف آنلاین حریق
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان نقشه‌بردارى کشور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح (سازمان جغرافیایی نیرو‌هاى مسلح)
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: همکارى و هماهنگی لازم در پرواز و فرود پرنده‌ها

خروجی مورد انتظار: مساعدت در برنامه‌ها
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: تعمیر جاده‌هاى دسترسی اصلی و فرعی

خروجی مورد انتظار: تسهیل در دسترسی
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: نصب دستگاه‌هاى شناسایی خودکار حریق

خروجی مورد انتظار: ٣٢ دستگاه
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: صدور بهنگام هشدار خطر پتانسیل رخداد آتش‌سوزى در جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: اعلام پتانسیل آتش‌سوزى به‌منظور کاهش خطرپذیرى
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت جهاد کشاورزى (سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزدارى کشور)
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: ایجاد سامانه پایش، پیش‌بینی و هشدار حریق جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: ٣٢ واحد عملیاتی
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه